śp.
Tomasz Wełnicki (1957-2011)
1. prezes Zarządu Fundacji "Samostanowienie"
Rozmowy z Tomaszem Wełnickim o powołaniu Fundacji Wspierającej Oświatę Polską za Granicą "Samostanowienie" zaczął Tomasz Borkowski, po kierunkowej decyzji kierownictwa Grupy Politycznej "Samostanowienie" z wczesnej wiosny 1989 r. - latem tego roku. 2 listopada 1989 r. ustanowiliśmy notarialnie Fundację. Tomasz Wełnicki wziął udział w konferencji Grupy Politycznej Samostanowienie w Józefowie w dniu 5 listopada 1989 r., a potem w swoje ręce wziął (jako prawnik z wykształcenia) przeprowadzenie rejestracji Fundacji.
To on uzgadniał z Ministerstwem Edukacji Narodowej statut fundacji, walczył o pewne zapisy. W rezultacie w grudniu otrzymał niezbędną akceptację MEN i sprawa trafiła do Sądu Rejestrowego. W dniu 9 stycznia 1990 r. Fundacja uzyskała osobowość prawną i rozpoczęła działalność, na Pańskiej 5/115, w mieszkaniu spadkowym po moim stryju Zdzisławie Plewako, które wykorzystywałem na działalność społeczną, do czasu podjęcia rozstrzygnięć przez sąd rejonowy dla m.st. Warszawy.
Łączył personalnie działalność w Fundacji Samostanowienie z działalnością korespondenta Radia Watykańskiego. A od jesieni 1990 r. i Fundacji Radia Watykańskiego - powołanej za naszą zgodą (bowiem personalnie utworzyły ją osoby zatrudnione w Fundacji Samostanowienie) i pod tym samym adresem (na co się ja zgodziłem) i z wykorzystaniem nadzwyczajnego jak na owe czasy rozwiązania komunikacyjnego w postaci elektronicznej przystawki do komputera obsługującej nasz adres teleksowy. Wówczas w Polsce nie było telefaksów, ta technika jeszcze była w pierwocinach. Uzyskaliśmy więc kontakt ze światem wykorzystując go do kontaktów zupełnie rozmaitych, nie tylko Fundacji Samostanowienie, ale i np. Agencji Wschodniej.
Zarząd Fundacji pod kierownictwem Tomasza Wełnickiego nawiązał szerokie kontakty na Wileńszczyźnie (częściowo w ślad za szlakami przetartymi przez członków Rady Fundacji), na Łotwie a nawet na rumuńskiej Bukowinie. Tam to do Rumunii - aż z Norwegii - pojechał transport charytatywny Fundacji Samostanowienie zorganizowany przez I Zarząd. Rozwinął też on akcję wysyłania prasy polskiej do odbiorców na dawnych Kresach II RP.
Po rozstaniu z Fundacją Samostanowienie drogi nasze nie krzyżowały się już, ale zachowaliśmy poprawne kontakty, jak to między dwiema fundacjami o tym samym profilu oświatowym, koledzy z pierwszego zarządu Fundacji Samostanowienie utworzyli bowiem Fundację „Oświata Polska za granicą”.